Κτήριο αρχαίου δικαστηρίου αποκαλύπτεται στην Αθήνα

Ανάλογες κατόψεις έχουν βρεθεί στην αρχαία Αγορά, όπως η εμπορική Στοά του Αττάλου (στη φωτογραφία) ή η Ποικίλη Στοά που χρησίμευε ως δικαστήριο.

Μέρος του αρχαίου «Δικαστηρίου επί Παλλαδίω», το οποίο εκδίκαζε υποθέσεις φόνων από την κλασική μέχρι τη ρωμαϊκή εποχή, όπως επίσης και κινητά ευρήματα που δίνουν ενδιαφέροντα στοιχεία για τον τρόπο λειτουργίας του, ήρθαν στο φως κατά τη διάρκεια ανασκαφών στην περιοχή Μακρυγιάννη.

Ο πρώτος εντοπισμός του συγκεκριμένου δικαστηρίου, που έχει βρεθεί αποσπασματικά στις οδούς Μακρή και Αθανασίου Διάκου, έγινε κατά τη δεκαετία του '60 από τον αρχαιολόγο Ιωάννη Τραυλό, ο οποίος είχε εντοπίσει την είσοδο του δικαστηρίου και έκανε την ταύτιση του κτιρίου με το «Δικαστήριο επί Παλλαδίω». 

 Κατά τη διάρκεια πρόσφατων ανασκαφών, ήρθε στο φως μέρος από το νότιο τμήμα του δικαστηρίου το οποίο δίνει μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα του κτιρίου, που φαίνεται πως ήταν πιόσχημο και είχε τη μορφή στοάς, στο εσωτερικό της οποίας γίνονταν οι δίκες. Ανάλογες κατόψεις έχουν βρεθεί στην αρχαία Αγορά, όπως η εμπορική Στοά του Αττάλου ή η Ποικίλη Στοά που χρησίμευε ως δικαστήριο.

 

Ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα κινητά ευρήματα, μεταξύ των οποίων πήλινα όστρακα και μία χάλκινη ψήφος. Τα αντικείμενα αυτά συνθέτουν την εικόνα λειτουργίας του δικαστηρίου. Σε αυτό στήνονταν πήλινες κάλπες, όπου οι δικαστές τοποθετούσαν την ψήφο τους υπέρ ή κατά της υπόθεσης.

Επίσης, ήρθαν στο φως χάλκινα νομίσματα του 4ου αιώνα π.Χ. που συνέβαλαν στη χρονολόγηση του χώρου, και γραφίδες των δικαστών.

Το δικαστήριο ήταν σε πολύ κεντρικό σημείο των Αθηνών, καθώς βρίσκεται κοντά σε ένα σύστημα διαφόρων οδικών αρτηριών της Αρχαιότητας. Ονομαζόταν «επί Παλλαδίω» γιατί ήταν αφιερωμένο στην Αθηνά Παλλάδα. Σύμφωνα με τη Μυθολογία, στους ναούς της θεάς Αθηνάς υπήρχε ένα ξύλινο ειδώλιο, το «Παλλάδιο», το οποίο έφτιαξε η θεά Αθηνά, στη μνήμη της φίλης της Παλλάδας, κόρης του Τρίτωνος, την οποία τραυμάτισε θανάσιμα καθώς έπαιζαν. 

Σε κοντινό ιερό, η θέση του οποίου δεν έχει εντοπιστεί μέχρι σήμερα, λατρεύονταν η Αθηνά Παλλάδα και ο Δίας. Στο «Δικαστήριο επί Παλλαδίω» δικάζονταν μόνο όσοι έκαναν φόνο εξ αμελείας. Σε κοντινή απόσταση βρισκόταν και το «Δικαστήριο επί Δελφινίω», όπου δικάζονταν οι «δίκαιοι» φόνοι, δηλαδή όσοι διαπράττονταν σε περίπτωση μοιχείας ή κατά τη διάρκεια πολεμικών αγώνων.

Ωστόσο, το μεγαλύτερο δικαστήριο της αθηναϊκής πολιτείας ήταν το δικαστήριο της Ηλιαίας, όπου γινόταν και κλήρωση για το ποιοι δικαστές θα δίκαζαν σε κάθε δικαστήριο. Η Ηλιαία βρισκόταν στους χώρους της Αγοράς, όπου ήταν συγκεντρωμένες οι κύριες πολιτικές, διοικητικές και νομοθετικές λειτουργίες του αθηναϊκού κράτους. Αναφορά στον τρόπο λειτουργίας των δικαστηρίων κάνει ο Αριστοτέλης στην «Αθηναίων Πολιτεία». 

Η πληθώρα των δικαστηρίων του αθηναϊκού κράτους και το γεγονός ότι δεν υπήρχε οργανωμένο σώμα δικαστών, κατηγόρων ή συνηγόρων, αλλά ο κάθε πολίτης μπορούσε να βρεθεί σε κάποια από αυτές τις θέσεις, καθιστούν τη δικανική δραστηριότητα ένα εξαιρετικά κεντρικό στοιχείο του αθηναϊκού κράτους, ιδιαίτερα κατά τον 4ο αιώνα π.Χ.. 

Πηγή:http://www.naftemporiki.gr