Ο Βούδας προτού γίνει Βούδας

Η στήλη από σχιστόλιθο που ήρθε στο φως στο Αφγανιστάν και πιστεύεται ότι απεικονίζει τον πρίγκιπα Σιντάρτα

Στα κατάλοιπα βουδιστικού μοναστηριού στο Αφγανιστάν, οι αρχαιολόγοι έφεραν στο φως πέτρινο γλυπτό που φαίνεται πως απεικονίζει τον πρίγκιπα Σιντάρτα προτού ιδρύσει τον Βουδισμό. 

Το λίθινο γλυπτό, ή μάλλον η στήλη, αποκαλύφθηκε στη θέση Mes Aynak στα ερείπια μονής το 2010, όμως τώρα μόλις δημοσιεύθηκε η περιγραφή του. O Gérard Fussman, καθηγητής στο Collège de France στο Παρίσι, παρουσιάζει τα αποτελέσματα της έρευνάς του στην εργασία “The Early Iconography of Avalokitesvara”.

Με ύψος 28 εκ., καμωμένη από σχιστόλιθο –ο οποίος δεν απαντά στην περιοχή- η στήλη παριστάνει έναν πρίγκιπα πλάι σε έναν μοναχό. Με βάση ένα χάλκινο νόμισμα που βρέθηκε κοντά στη στήλη, ο Fussman εκτιμά πως το γλυπτό έχει ηλικία τουλάχιστον 1.600 ετών. Ο Σιντάρτα έζησε 25 αιώνες πριν.

Ο πρίγκιπας παριστάνεται καθιστός σε στρογγυλό ψάθινο κάθισμα, το βλέμμα χαμηλωμένο και το δεξί του πόδι να ακουμπά στο αριστερό του γόνατο. Φορά dhoti, τουρμπάνι, περιδέραια, ενώτια και περικάρπια, κάτω από μια ιερή συκιά, ενώ πίσω από το τουρμπάνι δύο μεγάλες κορδέλες πέφτουν στους ώμους του, όπως περιγράφει ο Fussman στο νέο του βιβλίο.

Ο μοναχός στέκεται στη δεξιά πλευρά του πρίγκιπα, κρατώντας το άνθος ενός λωτού. Με βάση την εικονογραφία της στήλης, και ειδικά το ιερό δέντρο, ο Fussman πιστεύει ότι ο πρίγκιπας είναι ο Γκαουτάμα Σιντάρτα Σακιαμούνι, που λέγεται πως κατέκτησε τη φώτιση, έγινε Βούδας και ίδρυσε τη θρησκεία του Βουδισμού. 

Η συγκεκριμένη στήλη τον δείχνει σε μια πρώιμη στιγμή της ζωής του, προτού αρχίσει την πορεία του στο μονοπάτι της φώτισης. Σύμφωνα με την παράδοση, ο πατέρας του Σιντάρτα ήθελε ο γιος του να τον διαδεχθεί και προσπάθησε να τον κρατήσει στο παλάτι.

Η ζωή του πρίγκιπα έμελλε να αλλάξει όταν βγήκε από το παλάτι και είδε τον πραγματικό κόσμο. «Μόλις έφυγε από το παλάτι έγινε απαισιόδοξος» είπε ο Fussman στο Live Science, κι αυτό γιατί γνωρίζοντας τους ανθρώπους είδε ότι όλοι πρέπει να δουλεύουν, όλοι υπάρχει περίπτωση να αρρωστήσουν και όλοι πρόκειται να πεθάνουν.

Κατά τον Fussman, η στήλη επιβεβαιώνει την ιδέα ότι υπήρχε μια θρησκευτική λατρεία στην αρχαιότητα που ήταν αφιερωμένη στα πρώτα χρόνια της ζωής του Σιντάρτα, τα χρόνια πριν από τη φώτισή του. Η ιδέα αυτή εκφράστηκε πρώτη φορά το 2005 από τον καθηγητή Gregory Schopen του UCLA στο journal East And West. O Schopen βρήκε στοιχεία που μαρτυρούν τη λατρεία αυτή μελετώντας τη θιβετιανή εκδοχή του μοναστικού κώδικα, την Mulasarvastivada vinaya.

Όπως έγραψε ο Schopen, η λατρεία αυτή περιλάμβανει κύκλους εορτών αφιερωμένων σε τέσσερις στιγμές της ζωής του Σιντάρτα προ της φώτισης. Σε ένα τελετουργικό μάλιστα προβλεπόταν η περιφορά του ειδώλου του Σιντάρτα.

Ο Fussman θεωρεί ότι η στήλη μαρτυρεί τη λατρεία του Βούδα προτού γίνει Βούδας.

Οι ανασκαφές συνεχίζονται στη θέση Mes Aynak, καθώς οι αρχαιολόγοι θέλουν να διασώσουν όσο το δυνατόν περισσότερα έργα τέχνης από το μοναστικό συγκρότημα προτού η θέση καταστραφεί από την εξόρυξη χαλκού.

Πηγή:http://www.archaiologia.gr