Το Κώνειο

Το Κώνειο
Η παιδεία, καθάπερ ευδαίμων χώρα, πάντα τ’ αγαθά φέρει. Σωκράτης, 469-399 π.Χ.

Δευτέρα 27 Απριλίου 2015

Βιωματικές σημειώσεις και θεωρητικοί αφορισμοί


«Το πιο σίγουρο γνώρισμα του μεγάλου συγγραφέα είναι ότι από παρατηρήσεις που διατυπώνει παρεμπιπτόντως μπορείς να φτιάξεις ολόκληρα βιβλία»Λίνχτενμπεργκ

Δύο νέα βιβλία με αφορισμούς, από τη μια, οι βιωματικές σημειώσεις για τη λογοτεχνία και τη ζωή από τη γραφίδα ενός μεγάλου ποιητή, δοκιμιογράφου και μεταφραστή, κι από την άλλη, οι θεωρητικοί στοχασμοί από την πένα ενός μινιατουρίστα πεζογράφου, βιρτουόζου μεταφραστή, κινηματογραφικού και λογοτεχνικού κριτικού αλλά και μικρομηκά κινηματογραφιστή, εγκαινιάζουν νέα σειρά των Εκδόσεων Κίχλη. 


Ο Τίτος Πατρίκιος και ο Αχιλλέας Κυριακίδης, δημιουργοί με διαφορετικές αφετηρίες και στοχεύσεις, συγκλίνουν στην απόφασή τους να αναζητήσουν καταφύγιο στην απόλυτη οικονομία μέσων και στην ακαριαία ακρίβεια (κάποτε και στην ελαφρότητα) της σύντομης φόρμας και διατύπωσης, και να αποφασίσουν, αντί να χορεύουν ποιητικά ή να βηματίζουν πεζολογικά, να κινηθούν με την ταχύτητα του αφοριστικού λόγου. 

«Ο διάβολος είναι το κατά προσέγγιση. […] Αντίθετα, η προσπάθεια να σκεφτείς και να εκφραστείς με τη μεγαλύτερη δυνατή ακρίβεια για τα πιο σύνθετα πράγματα είναι η μοναδική έντιμη και χρήσιμη στάση» σημείωνε κάποτε ο Καλβίνο.

Από τους αφορισμούς και τα σκαλαθύρματα του Ροΐδη στους καυστικούς «Στοχασμούς» (1911) του Λασκαράτου και από τα «Σημειώματα στο περιθώριο» του Παλαμά (1928) στις «Σημειώσεις στο Περιθώριο ’68-’69» και (γιατί όχι;) στο «ΥΓ» του Αναγνωστάκη, το είδος γνώρισε και εις τα καθ’ ημάς κάποια άνθηση, αναμένοντας ακόμα τον υπομονετικό φιλολογικό μελετητή του. 

Το υποδειγματικά συγκεντρωμένο «Λεξικό Νεοελληνικών Παραθεμάτων και Αφορισμών» του Γ. Π. Σαββίδη, αν και ανολοκλήρωτο, είναι προσιτό στον διαδικτυακό κόμβο του Σπουδαστηρίου του Νέου Ελληνισμού, δίνοντας ένα πανόραμα του νεοελληνικού αφοριστικού λόγου λογοτεχνών και ιστορικών προσώπων (15ος-20ός αιώνας). 

Όσο για την ιστορία και την εξέλιξη του είδους (εγκυκλοπαιδισμός, ηθική και φιλοσοφική διάσταση κτλ.) από την αρχαιότητα (Ιπποκράτης, Πλούταρχος κ.ά.) στις μέρες μας και στις άλλες γραμματολογίες, τι να πρωτοπεί κανείς; Αρκεί να ξεφυλλίσει τους τόμους της σειράς των Εκδόσεων Στιγμή: από τα αποφθέγματα του Ουάιλντ στους αφορισμούς του Κάφκα και από τις σκέψεις του Νοβάλις στον Κράους και τον Λίχτενμπεργκ.



Πηγή:http://www.efsyn.gr/

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου